Vilko Gecan
Kod stola (Četvoro kod stola), 1923.
ulje na platnu
69,5 x 69,5 cm
MG-2193
Tjeskobnu atmosferu slike Kod stola (Četvoro kod stola) Vilko Gecan ostvaruje tipično ekspresionističkim postupcima divergentnih dimenzija i naglašenim svjetlosnim kontrastima. Predimenzioniranim likovima u kompoziciji bez čvrsta oslonca prijeti skučeni prostor. Lica su im sumirana na hladne maske lišene duše, a geste prazne. Scena djeluje teatralno, a funebralna je atmosfera bliska zlokobnim kadrovima Fritza Langa i njemačkih ekspresionističkih filmova.
Vilko Gecan dugogodišnje prijateljstvo s tek tri godine mlađim Milivojem Uzelcem započinje u banjalučkoj gimnaziji gdje zajedno počinju slikati. Istovremeno sele u Zagreb i zajedno počinju učiti kod Tomislava Krizmana. Gecanovo je kasnije umjetničko obrazovanje u Zagrebu i Műnchenu nažalost bilo nesustavno. Nakon mobilizacije i trogodišnjeg ratnog zarobljeništva na Siciliji te dobrovoljnog odlaska na Solunski front Gecan 1919. odlazi Uzelcu u Prag. Opreka Gecanove pomnosti i Uzelčeve naglosti bila je za obojicu trajan i dragocjen korektiv. Gecan je osim u Zagrebu kasnije živio i radio i Berlinu, New Yorku i Chicagu. Od konačnog povratka u domovinu 1932. slikao je intimističke scene jakog kolorizma.
Tekst: Lada Bošnjak Velagić, viša kustosica Nacionalnog muzeja moderne umjetnosti©Nacionalni muzej moderne umjetnosti, Zagreb
Foto: Goran Vranić©Nacionalni muzej moderne umjetnosti, Zagreb