Sven Stilinović
Kolaž, 1974.
analogna fotografija, srebrni tisak, silverprint
960 x 1770 mm
MG-6526
Najmlađeg člana Grupe šestorice autora, Svena Stilinovića (1956) u počecima umjetničkog rada snažno su privukli film i fotografija. Još kao tinejdžer snima kratke filmove, propitujući filmske konvencije: naraciju, položaj kamere, kadar. Na isti se način odnosi i prema fotografiji, dovodeći u pitanje njezinu objektivnost, odnosno tendenciju da svijet prikazuje kao samodostatan isječak stvarnosti; drugim riječima, da cjelinu ljudske percepcije žrtvuje u ime formalno zaokruženog vizualnog fragmenta. Zajedno s Fedorom Vučemilovićem i Željkom Jermanom 70-ih godina poduzima niz eksperimenata u fotografiji: narušava odnose između pozitiva i negativa, “kvari” prizore kemijskim mrljama i višestrukim eskpozicijima, izrezuje gotove fotografije i nasumično ih naknadno spaja. Kada je pak snimao u sferi tradicionalne fotografije, prikazivao bi sadržaje koji bi ukazivali na tamnu stranu civilizacije kao što su divlji otpad i ruševine. “Kolaž”, na određeni način, povezuje Stilinovićev eksperimentalni i tradicionalni pristup fotografiji. S jedne strane, višestruko mijenja fotografsku snimku, negirajući njezinu prikazivačku objektivnost. Postoji, naime, u “Kolažu” određena destruktivna aktivnost, niz autorskih postupaka koji kao da na drugačiji način iskazuju poklič Stilinovićevog prijatelja Jermana: “Krepaj fotografijo!”. S druge strane, napušteni automobil, zajedno s apliciranom žicom i zihericom, sadržajno ukazuju na Stilinovićevo otvoreno buntovništvo, koje u širim društvenim okvirima poprima oblike anarhizma. U javnosti znan i kao “divlji dječak hrvatske umjetničke scene”, ovome je umjetniku sukob s većinom umjetničkih i društvenih normi bio i okidač i pokretač djelovanja. Nakon dekonstrukcije umjetničkih konvencija, Stilinović je kritičku oštricu, svoj “J'Accuse...!” okrenuo prema društvu. Nakon što je 1984. zastavu bivše Jugoslavije napravio od žileta, društvenu je reprodukciju, kroz seriju uznemirijućih performansa, proglasio “geometrijom krvožednosti”.
Tekst: Klaudio Štefančić, viši kustos Nacionalnog muzeja moderne umjetnosti © Nacionalni muzej moderne umjetnosti, Zagreb
Foto: Goran Vranić © Nacionalni muzej moderne umjetnosti, Zagreb